Monday, August 20, 2018

Systems thinking

Systems thinking буюу системийн сэтгэлгээ гэх нэр томьёотой 2 жилийн өмнө AAF хөтөлбөрт хамрагдаж  байхдаа Луй багшаасаа анх сонсож байлаа. Уг нь их л хэрэгтэй ойлголт санагдсан ч олигтой цэгцтэй ойлголт авч чадахгүй яваад л байлаа. Саяхан Корнелл төгссөн дүүтэйгээ буу халж байтал мань хүн харин  "Системийн сэтгэлгээ" гэдэг хичээл сонгож үзэж байсан гээд сурах бичгийг нь гаргаад ирдэг юм даа. Эхний хэдэн хуудсыг нь уншаад л мөн ч сайхан мөлжүүртэй ном санагдсан тул амралтын өдрүүдээр шудраад хаячихлаа. Корнеллийн ИС-ийн проффессор Дерек болон Лаура Кабрерагийн "Systems thinking" сурах бичиг орчин үеийн сурах бичгийн хэв маягыг өөртөө агуулсан маш товчхон бөгөөд энгийн үгээр бичигдсэн ном. Өмнө нь би системийн сэтгэлгээ гэхээр нэг л их том зургаар нь харах аль эсвэл олон хүчин зүйлтэй учир нь ойлгогдохгүй хаос төлөв гэж боддог байсан. Харин энэ номыг уншсаны дараа төвөгтэй ямар ч асуудлыг оношлох болон шийдлийг хайхдаа  уг номонд дурдагдсан DSRP дүрмийг баримталж болох юм байна гэж бодогдсон. Миний ойлгосноор DSRP дүрмийг    тайлбарлавал Distinction- Аливаа асуудлыг тухайлан тодорхойлох болон зааглах Systems - Деталь хэсгүүдэд задлах болон Нэгтгэж системээр харах Relationships- Харилцан хамаарлыг тодорхойлох Perspectives- Тухайн асуудлыг харах өнцөг эсвэл аргументийг харгалзаж үзэх гэж. Номонд дурдагдсан  жишээнүүдийг  уншаад сэтгэх хэв маягаа өөрчлөхгүй бол ер нь л хоцрогдож байгаа юм байна гэж бодогдсон. Жишээ нь аливаа зүйлийн логикыг дандаа bivalent (2 валенттайгаар) буюу ингэвэл тэгнэ гэж боддог байж гэтэл multivalent логикоор бодох хэрэгтэй юм байна. Аливаа асуудлыг тавихдаа юм л бол аргумент чухал гэж боддог байсан бол оролцогчдын харах өнцөг түүнээс ч ялгаагүй нөлөөтэй байдаг юм байна.
За тэгээд эцэст нь  хэлэхэд энэ номыг CEO-гаас авахуулаад  оюутан хүртэл бизнес моделиос авахуулаад хувийн амьдралынхаа асуудалд хүртэл аваад ашиглаж болмоор л санагдлаа.